Gelukkig leven? 40 procent heb je zelf in de hand

Wat is geluk voor jou?

“Ik ben een druk persoon, mijn hoofd staat altijd ‘aan’. Dat kan soms best vermoeiend zijn. Daarom zit geluk voor mij in rust, en tevreden kunnen zijn met wat ik heb. Ik ben lang op zoek geweest naar wat mij gelukkig maakt. Acht jaar werkte ik als psycholoog bij het Pieter Baan Centrum met zware criminelen. Ik was nog jong en het werk was zwaar. Was dat wat ik wilde? Toen verhuisde ik voor de liefde naar Maastricht en ging lesgeven aan de universiteit. Daar kwam ik in aanraking met de positieve psychologie en vielen voor mij alle puzzelstukjes op hun plek. Niet de zieke mensen beter maken, maar de mensen die nog niet ziek zijn gezond houden. Ervoor zorgen dat ze zo min mogelijk stress hebben en positief en gelukkig kunnen zijn.”

Is geluk maakbaar?

“Deels. Voor veertig procent om precies te zijn. Vijftig procent is aangeboren; het kan dus zijn dat jij gelukkiger geboren wordt dan je beste vriendin. Dat kan bijvoorbeeld te maken hebben met psychologische aandoeningen in je familie. Als er erfelijke factoren meespelen, kun je minder gelukkig worden geboren en moet je harder werken om geluk te ervaren. De laatste tien procent wordt bepaald door je omstandigheden, zoals je woonsituatie, je werk en partner. Daar heb je zelf niet altijd volledig invloed op. Het deel dat je wel zelf kunt beïnvloeden, die veertig procent, heeft alles te maken met je mindset.”

Hoe werkt dat?

“Als mens zijn we vooral gefocust op negatieve dingen. Dat heeft te maken met ons oerbrein, dat ons een signaal geeft voor alles wat gevaarlijk kan zijn. We hoeven ons tegenwoordig weliswaar geen zorgen meer te maken over loslopende tijgers, toch is ons brein nog net zo alert op gevaar als vroeger. Daarom moeten we het brein leren te focussen op positiviteit.

Maar alles wat positief is, went snel. Iets positiefs is namelijk niet bedreigend, dus je brein vindt het niet nodig om daar lange tijd signalen voor af te geven. Door vaker te focussen op de positieve ‘paden’ in je brein, kun je deze makkelijker activeren. Dankbaarheidsoefeningen helpen hier bijvoorbeeld bij. Neem iedere avond voordat je gaat slapen vijf minuten de tijd om bij een paar dingen stil te staan. Wat ging goed? Waar ben je trots op? Waar ben je dankbaar voor? Als je leert focussen op positiviteit, lukt het je beter positief te blijven wanneer het tegenzit.”

Wat zijn de belangrijkste ingrediënten voor geluk?

“Geluk is heel subjectief. Het is niet voor iedereen hetzelfde. Toch is voor veel mensen liefde een belangrijke voorwaarde voor geluk. Van een partner, maar vooral ook van familie en vrienden. Dat je je geliefd en veilig voelt, rust ervaart. Natuurlijk kan geluk ook avontuur en uitdaging zijn, maar in de basis zijn de meeste mensen gelukkig met liefde, waardering, rust en zekerheid. Dat is langetermijngeluk.”