ikzorg

‘Je leert je collega’s het beste kennen tijdens de nachtdiensten’

Nachtdiensten zijn voor veel zorgmedewerkers zwaar. Ze hebben impact op je gezondheid en sociale leven. Dat herkent SEH-verpleegkundige Manon van Rijen (30), maar toch wil ze de nachten niet missen. ‘De werksfeer is het fijnst in de nacht.’ Ze draait al zes jaar nachtdiensten bij het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg. 

Wat vind je het leukst aan je werk als verpleegkundige op de SEH?

‘Het contact met de patiënten. Ze liggen vaak kort op de spoedeisende hulp, maar toch schep je in die korte tijd een band. Je bent hun eerste aanspreekpunt en kunt snel pijn verlichten. Sommige mensen zijn heel ziek, maar dan doe ik mijn best om het verblijf zo prettig mogelijk te maken. Als de patiënten zelf niet aanspreekbaar zijn, probeer ik de familie steun te geven. Dat maakt mijn werk heel waardevol.’

Hoe vaak draai je nachtdiensten?

‘Gemiddeld draai ik een keer per maand een reeks nachtdiensten. Meestal zijn dat vier nachtdiensten achter elkaar.’ 

Wat maakt een nachtdienst anders dan een dag- of avonddienst?

‘Je bent ‘s nachts met een kleiner team. Vaak is het aan het begin van de nacht druk en wordt het richting de ochtend rustiger. Maar het wisselt erg. Net als overdag zie je patiënten die doorverwezen worden door de huisarts, maar zeker in het weekend zie je veel intoxicaties van drugs en alcohol. En heftige trauma’s zoals auto-ongevallen of mishandelingen. In de nacht kom je vaak vreemdere gevallen tegen dan overdag.’

'De werksfeer is heel fijn in de nacht'

Hoe ervaar jij de nachtdiensten?

‘Ik krijg vaak de opmerking: ‘Ik zou het niet kunnen hoor!’ En ik merk ook dat de nachtdiensten een impact hebben op mijn gezondheid en sociale leven, maar toch wil ik ze niet missen. De werksfeer is heel fijn en als het rustiger is, heb je ook meer tijd voor de patiënt. Soms heb je drukke nachten en ben je de hele tijd aan het rennen, maar je hebt ook momenten dat je minder of geen patiënten hebt. Dan heb je ook meer tijd om een praatje te maken met collega’s. Je leert je collega’s het beste kennen tijdens de nachtdiensten.’

Hoe komt dat? 

‘Zeker in het weekend hebben nachtdiensten impact op je sociale leven – en dan zit je met je collega’s in hetzelfde schuitje. Je slaapt overdag en ziet elkaar ‘s avonds weer als de rest van Nederland slaapt of in de kroeg staat. Tijdens je nachtdienst heb je vrijwel geen contact met de buitenwereld en ben je echt samen met je collega’s. Ook help je elkaar makkelijker. Dat je zegt: ’Kom, ik vang samen met jou die patiënt op.’ Overdag is daar vaak geen tijd voor.’

Zo slaap je als een roos

Word jij elke dag uitgerust wakker? Met wisselende werktijden of nachtdiensten kan dat een uitdaging zijn. Hierbij 5 alternatieve tips voor een goede nachtrust.

Lees meer

Wat voor impact hebben de nachtdiensten op je gezondheid?

‘Ondanks dat ik altijd onregelmatige diensten draai, zit ik vrij vast aan mijn normale bioritme. Overdag slapen is dan lastig. Dan merk ik dat ik tijdens de nachtdienst prikkelbaarder of sneller moe ben. Daarom let ik in de week van mijn nachtdiensten extra op mijn gezondheid. Vaker sporten, gezond eten, geen alcohol. Eigenlijk een soort mini-detox.’

Wat doe je als je een dip hebt?

‘Ik probeer altijd bezig te blijven. Als het rustig is, loop ik een extra ronde of speel ik een spelletje met collega’s. Ook gezond eten is belangrijk. Als je moe bent, krijg je zin in vet eten, maar eigenlijk is het veel beter om steeds kleinere, eiwitrijke tussendoortjes te eten. Het ziekenhuis is daar de laatste jaren ook meer mee bezig. Nu krijgen we in de nacht wraps, pokebowls of kwark met noten en granola. Dan maak je gemakkelijker gezonde keuzes. Want we hebben ook weleens de neiging om als het rustiger is döner te bestellen.’  

Hoe combineer je de nachtdiensten met je sociale leven? 

‘Het is voor mij heel belangrijk om overdag rust te pakken, zodat ik genoeg energie heb om de hele nacht te werken. Daarom probeer ik tijdens mijn nachtdiensten niet te veel privé te plannen. Soms voel ik mij een kluizenaar. Overdag slaap ik en als ik slecht slaap, wil ik in de avond de optie hebben om nog even terug in bed te gaan. Als je dan iets gepland hebt, kan dat niet. Soms durf ik het wel aan om voor mijn laatste nachtdienst iets gezelligs te doen met mijn vrienden of familie, omdat ik dan al meer in het ritme zit en beter slaap overdag.’

Is er een nachtdienst die je nog heel goed bijstaat?

‘Afgelopen oud en nieuw was heel bijzonder. Ook al vier je dat normaal met familie en vrienden, we maakten er samen met collega’s wat leuks van. Iedereen nam wat lekkers mee en om twaalf uur hadden we het geluk dat we samen konden proosten met een alcoholvrije bubbel en even naar het vuurwerk konden kijken. Ook had ik bijzondere gesprekken met een meisje dat bij ons binnenkwam. Ze had zoveel respect en waardering voor mijn werk. Dat is vaak wel anders, want we ontvangen veel negativiteit. Maar zo’n gesprek helpt mij herinneren waarom ik dit werk met zoveel liefde doe.’

Heb je nog tips voor andere collega’s die nachtdiensten draaien? 

‘De afgelopen jaren heb ik veel geëxperimenteerd met wat voor mij het beste werkt. Op de eerste dag van mijn nachtdienst lukt het bijvoorbeeld niet om uit te slapen. Wat ik tegenwoordig doe is wél vroeg eruit, sporten en na de lunch nog een aantal uur slapen. Dan ga je wat fitter de nachtdienst in en kom je beter de eerste nacht door. Ook heb ik onlangs een drankje ontdekt dat mij helpt met slapen.’

Nog meer tips

van Nachtzuster Manon

  • Eet eiwitrijk en gezond en probeer niet toe te geven aan de trek in ongezond eten. 
  • Gun jezelf rust. Plan geen privédingen, maar kijk als je wakker bent of je fit genoeg bent om te sporten of iets gezelligs te doen.  
  • Drink tijdens je nachtdienst niet te veel koffie richting de ochtend. 
  • Probeer tijdens de nachtdienst bezig te blijven. Doe een spelletje met collega’s of ruim de afdeling op. 
  • Ben je te moe? Doe dan, als het werk het toelaat, een powernap van 20 minuten.