‘Ik bracht een cliënt die zich niet lekker voelde naar haar kamer en terwijl ik haar in bed tilde, stierf ze plotseling in mijn armen.’ Zena Hakizimana (32) was pas 18 jaar toen ze tijdens haar werk als verzorgende in een verpleeghuis van Inovum het overlijden van een cliënt van nabij meemaakte. ‘De week erna heb ik iedere nacht met het licht aan geslapen. Ik voelde me schuldig en ik was bang dat het mijn fout was.’ Wat haar het meeste hielp in die tijd, was rust nemen en erover praten met een vertrouwenspersoon. ‘Door erover te praten besefte ik dat ik niet de enige was die zoiets meemaakt.’
tips
Zo ga je om met een traumatische gebeurtenis
Het overlijden van een patiënt, intimidatie door familieleden, het maken van een fout. Als zorg- en welzijnsmedewerker kun je te maken krijgen met ingrijpende en emotionele gebeurtenissen. Hoe ga je hier op een goede manier mee om? ‘Door erover te praten wist ik dat ik niet de enige was.’
Wanneer je als zorgverlener of welzijnsmedewerker onverwachte, schokkende ervaringen meemaakt, kun je hierdoor allerlei klachten krijgen. Je kunt last hebben van stress, prikkelbaarder zijn, slecht slapen en somber worden. Ook heb je een verhoogd risico op het ontwikkelen van een posttraumatische stressstoornis (PTSS), blijkt uit onderzoek van het RIVM. Zo loopt 15% van de ziekenhuisartsen risico op PTSS. Daarom is het heel belangrijk om traumatische gebeurtenissen op een goede manier te verwerken en een plek te geven.
Praat erover
Een trauma verwerken lukt beter met steun van mensen uit je directe omgeving. Zij kunnen begrip tonen en een luisterend oor bieden. Het delen van je verhaal lucht vaak op. Vertel het dus vooral aan een familielid, een goede vriend of aan je partner. Ook kan het heel fijn zijn ervaringen met collega’s te delen, die maken hetzelfde mee. Wat ook kan helpen is om je ervaringen op te schrijven. Hierdoor structureer je de gebeurtenis in je hoofd en geef je het op die manier een plek.
4 luister-, lees-, kijk- en volgtips
Met deze tips werk je aan je persoonlijke ontwikkeling om zo het maximale uit jezelf te halen. Laat je inspireren en ga aan de slag met je persoonlijke groei.
Lees meerAfleiding en ontspanning
Het is belangrijk om stil te staan bij wat je is overkomen, maar zorg ook voor afleiding en voldoende ontspanning. Maak een wandeling in de buitenlucht, ga wat leuks doen met vrienden of waan je helemaal in een andere wereld met een goed boek.
Schakel hulp in
Als je je problemen niet goed kunt delen met je omgeving of je hebt het gevoel dat je er te veel mee blijft rondlopen, dan is het heel belangrijk om hulp in te schakelen. Neem bijvoorbeeld contact op met een psycholoog of met een vertrouwenspersoon op je werk.
Bij de meeste mensen nemen de klachten binnen zes weken na de gebeurtenis af. Daarmee is natuurlijk niet alles vergeten. Verwerking kost tijd. Gun jezelf die tijd en stop je emoties vooral niet weg.
Praten en delen
Hoe ga je om met morele dilemma’s? Een ding werkt zeker: praten en delen. Zorg altijd dat je open in gesprek blijft over wat je ervaart, bij jezelf en bij de patiënt, en wat in deze situatie goede zorg is voor de patiënt en zijn omgeving. Esmee: ‘Wij organiseren regelmatig een moreel beraad. Onder begeleiding van een klinisch ethicus bespreken we hoe je met moeilijke situaties omgaat. De oplossing ligt erin dat je met elkaar praat. En dat je een dilemma niet alleen hoeft op te lossen.’
