‘Ik voelde me een mislukkeling. Dit moest ik toch aankunnen?'

Waaraan merkte je dat het niet goed met je ging?

'Slechter slapen was de eerste alarmbel die afging. Als er iets niet goed gaat, is mijn slaap het eerste waar ik dat aan merk. Door de slechte nachten, maar ook door alle spanning, werd mijn lontje korter. Vooral mijn vriend had daaronder te lijden. Op mijn werk lukte het nog wel een masker op te zetten en professioneel te blijven, maar thuis barstte ik bij het minste of geringste in huilen uit. Als er iets op de grond viel, raakte ik helemaal van slag. Verder ging ik alle afspraken met familie of vrienden uit de weg, terwijl ik altijd heel sociaal was.'

Besefte je door deze signalen dat je te maken had met een burn-out?

'Nee, dat besef kwam pas veel later. Eigenlijk heel naïef, want mijn vader heeft een heftige burn-out gehad, dus ik wist precies wat de signalen konden zijn. Ook had ik preventieve gesprekken met een arbo-arts, omdat er op mijn werk goed wordt gelet op verzuim en ik meer dan gemiddeld afwezig was. Alle stoplichten stonden als het ware op oranje. Diep van binnen wist ik denk ik wel dat het niet goed met mij ging. Ook privé speelden er dingen; zo was mijn vriend tijdens mijn studie een tijd ernstig ziek. Ik wilde het alleen niet inzien, dus heb ik er te lang mee doorgelopen. Dat ik deze nieuwe levensfase niet aan zou kunnen, zorgde ervoor dat ik me een mislukkeling voelde. Ik dacht alleen maar: ik ben toch niet de enige die hiermee te maken heeft? Dit moet ik toch kunnen?'

Voelde het als een opluchting toen je je eenmaal ziek had gemeld?

'Niet echt, want ik bleef het moeilijk vinden om open te zijn over mijn gevoelens en emoties. Dat vind ik nog steeds. Maar dat moest ik wel leren om verder te kunnen. Daarnaast was ik bang dat mijn collega’s me zouden uitlachen, zouden denken dat ik me aanstelde en niet geschikt was voor dit werk. Een paar weken nadat ik me had ziekgemeld, ben ik koffie gaan drinken bij mijn leidinggevende. Toen heb ik een alternatieve route naar het kantoor genomen, omdat ik bang was collega’s tegen te komen. Uit gesprekken die ik later met andere collega’s had, bleek dat een aantal van hen ook weleens met burn-outklachten hebben geworsteld. Er was dus helemaal geen taboe, maar zo voelde het wel.'

Hoe is jouw herstelproces verlopen?

'Ik moest letterlijk niks gaan doen. Voor iemand die twintig klusjes ziet en er het liefst eenentwintig oppakt, is dat heel moeilijk. Van mijn psycholoog leerde ik om inspanning en ontspanning af te wisselen en per dag maximaal vijf dingen te doen die energie kosten. Ik heb veel gelezen, belde af en toe een half uurtje met een vriendin en deed aan yoga. Langzaam ben ik dit gaan uitbreiden met wat huishoudelijke klusjes en af en toe een sociale afspraak in real life.'

Wat heb je van je burn-out geleerd?

'Ik durf beter mijn grenzen aan te geven en keuzes te maken in wat ik wel en niet doe. Door mijn perfectionisme en enthousiasme zeg ik snel ‘ja’ tegen projecten – die op een later moment soms meer tijd en/of energie blijken te kosten dan ik had ingeschat. Nu durf ik daar verandering in aan te brengen, zodat ik mezelf niet voorbij loop.

Verder ben ik me nog beter bewust van de signalen die ik van mijn lichaam krijg. Iedereen slaapt weleens slecht, maar als het langer dan een week duurt, weet ik dat ik te ver ga. Voor mij is het heel belangrijk om de balans te blijven bewaren tussen de dingen die ik wíl doen en de dingen die ik móet doen. Niet alle dingen die je van jezelf moet, zijn ook echt nodig. Zo pak ik nu niet de stofzuiger om drie kattenharen op te zuigen, want die liggen er over tien minuten weer. Als ik een lange, drukke werkdag heb gehad, zorg ik dat ik dat compenseer met meer rust in mijn vrije tijd.'

Wat wil je (jonge) professionals meegeven die met dezelfde dingen worstelen?

'Blijf altijd luisteren naar je échte behoeften en wees daar eerlijk over. Naar jezelf, maar ook naar je partner, familie of zelfs naar een collega of je leidinggevende. En durf prioriteiten te stellen, zowel in je werk als privé. Heb je behoefte aan tijd voor jezelf, maar heb je een sociale afspraak? Leg het uit. Die vriendin vindt het vast niet vervelend om het te verzetten.

Wees op je werk niet bang om taken over te dragen. In de zorg word je vaak benaderd voor extra diensten. Maar lukt dat niet? Durf dan ‘nee’ te zeggen en voel je zo min mogelijk bezwaard. Als jij ‘ja’ zegt en daarmee jouw emmer laat overlopen, heb je er veel meer mensen mee. Wees open over je behoeften. Alleen dan krijg je de hulp die je nodig hebt.'