het verhaal van...

'Iedere dag werk ik op de flinterdunne lijn tussen leven en dood'

Al bijna de helft van haar leven werkt ze op de intensive care. Daar ziet verpleegkundige Linda de Roos (49) veel leed, maar er gebeuren ook mooie dingen. Ze is ervan overtuigd dat je als mens maar weinig invloed hebt op wat je overkomt. Wat je wél zelf in de hand hebt, is hoe je je leven inricht. 'We stellen vaak dingen uit. Als ik met pensioen ben, dan… Nee, doe het gewoon nú. Niemand weet wat de toekomst brengt.'

Wat maakt jouw werk zo bijzonder?

'Iedere dag werk ik op de flinterdunne lijn tussen leven en dood. Ik verzorg en verpleeg patiënten op hun meest kwetsbare moment. Letterlijk en figuurlijk: ze liggen ziek en bloot bij ons in bed. Als ze van de ic vertrekken, is dat vaak bepalend voor de rest van hun leven. Deze mensen beseffen dat hard werken en veel geld verdienen niet zo belangrijk is als ze voorheen misschien dachten. Ze hadden dood kunnen zijn maar krijgen een tweede kans.

Als ic-verpleegkundige heb ik een belangrijke verzorgende rol voor de patiënt. Maar ook een begeleidende rol; voor hun naasten. Die combinatie vind ik heel speciaal. Nog vaak denk ik terug aan het overlijden van mijn moeder, ik was 22. De verpleegkundigen hadden toen echt oog voor me; dat vergeet ik nooit meer. Ik weet hoe belangrijk die aandacht is, en dat probeer ik door te geven. Hoe pijnlijk de tijd ook is die patiënten op de ic doorbrengen, ik wil het draaglijker voor hen maken. Er gebeuren ook genoeg mooie dingen.'

DE BEELDREDAKTIE / ANGELIEK DE JONGE T.B.V. PFZW GOED BEZIG "HET VERHAAL" UTRECHT D.D. 10.01.2022 LINDA DE ROOS, IC-VERPLEEGKUNDIGE IN HET UMC 02. Het verhaal van...In ‘Het verhaal van...’ deelt een medewerker uit de sector zorg en welzijn zijn of haar persoonlijke verhaal over een fysiek, mentaal of financieel fit onderwerp. Linda de Roos werkt als ic- verpleegkundige in het UMC Utrecht en schreef onder andere het boek ‘Flinterdun, indrukwekkende ervaringen op de intensive care’. Met haar jarenlange ervaring probeert ze een licht in de duisternis te zijn voor mensen die zijn overgeleverd aan haar (intensieve) zorg.

Kun je daar een voorbeeld van geven?

'Een meisje uit Portugal was in Utrecht komen wonen voor haar masterstudie. Ze was nog niet gewend om in een drukke stad te fietsen, en kreeg een botsing met een stadsbus. Ze lag wekenlang bij ons op de ic, en er zijn momenten geweest dat we niet wisten of ze het wel ging redden. Er was veel angst voor blijvende hersenschade. Maar ze herstelde, mocht de ic en later het ziekenhuis verlaten. Ze heeft haar studie weer opgepakt en haar master afgerond. Ze lééft weer.

Ik heb ook een keer een hond naar het ziekenhuis gehaald, omdat een patiënt hem zo miste. Die hebben we naar de ingang van de spoedeisende hulp laten komen. Daar hebben we de vrouw in haar bed naartoe gereden. Of de patiënte met wie ik heb ‘gedanst’ op Tina Turner, iets wat ze voor haar dwarslaesie zo graag deed. Soms zijn het hele kleine dingen waarmee je iemands gedachten even kunt verzetten. Ik geloof oprecht dat dit helpt bij de genezing en verwerking.'

Linda's boeken

Achter de deur ben jij

Linda de Roos werkt sinds haar 25e als ic-verpleegkundige en schrijft over wat ze meemaakt op de werkvloer. In 2017 verscheen haar eerste boek ‘Achter de deur ben jij’, gevolgd door de verhalenbundel ‘Flinterdun’ in 2019.

Wat geef jou voldoening in je werk?

'Anderen echt proberen te zien en horen. Dat is soms best moeilijk, bijvoorbeeld als mensen uit een andere cultuur komen of een bepaalde religie of levensinstelling hebben. Hun opvattingen kunnen dan ver bij mij vandaan staan. Toch probeer ik altijd de verbinding te maken. Dat kan leiden tot mooie gesprekken, ook al heb je allebei een compleet andere kijk op dingen. Zo verpleegde ik ooit een islamitische patiënt. In zijn cultuur is het uitgesloten om de zorg te stoppen als de situatie medisch zinloos is. 

Dat vond ik moeilijk: ik zag dat de patiënt pijn had en moeilijk kon ademhalen. Ik ben het gesprek met de familie aangegaan om hen beter te begrijpen, maar ook om te laten weten wat het met mij doet om iemand zo te zien lijden. Ik probeer hun opvattingen te respecteren, maar tegelijkertijd gaat het tegen mijn gevoel en beroepshouding in. Door het bespreekbaar te maken en er open over te zijn tegen elkaar, voorkomen we irritatie door onbegrip.'

We moeten leren de verantwoordelijkheid niet altijd op onze eigen schouders te dragen

Kun je je werk achter je laten als je na je dienst naar huis gaat?

'Meestal wel. Op de ic is de sfeer onder collega’s heel open, dus we delen veel met elkaar. Praten over iets waar ik mee zit, is voor mij vaak voldoende. Als ik het gevoel heb dat we alles hebben gedaan wat we konden, is het makkelijker om los te laten. Je wil achteraf niet het gevoel hebben dat je iets anders had kunnen of moeten doen. Als ik patiënten na mijn dienst overdraag aan een collega probeer ik het ook letterlijk uit mijn eigen systeem te ‘schrijven’. Daardoor ga ik meestal wel ‘opgeruimd’ naar huis.

Voor mij is het belangrijk om goed voor mezelf te zorgen en op tijd mijn grenzen aan te geven. Ik doe dat bij patiënten en hun naasten, als ze bijvoorbeeld veel tijd en ruimte eisen terwijl het heel druk is. Dan geef ik aan dat het prettig is als ze hun vragen verzamelen, en ik op een later moment bij hen terugkom. Maar ook bij collega’s, als ik word gevraagd om een extra dienst te werken. Hoe moeilijk het ook is, soms is het even genoeg. We hebben allemaal een zorghart, voelen ons verantwoordelijk en vinden het moeilijk om ‘nee’ te zeggen. Toch moeten we leren om de verantwoordelijkheid wat vaker bij het ziekenhuis te leggen in plaats van ‘m altijd op onze eigen schouders te dragen.'

DE BEELDREDAKTIE / ANGELIEK DE JONGE T.B.V. PFZW GOED BEZIG "HET VERHAAL" UTRECHT D.D. 10.01.2022 LINDA DE ROOS, IC-VERPLEEGKUNDIGE IN HET UMC 02. Het verhaal van...In ‘Het verhaal van...’ deelt een medewerker uit de sector zorg en welzijn zijn of haar persoonlijke verhaal over een fysiek, mentaal of financieel fit onderwerp. Linda de Roos werkt als ic- verpleegkundige in het UMC Utrecht en schreef onder andere het boek ‘Flinterdun, indrukwekkende ervaringen op de intensive care’. Met haar jarenlange ervaring probeert ze een licht in de duisternis te zijn voor mensen die zijn overgeleverd aan haar (intensieve) zorg.

Hoe beleef jij de covid-periode?

'De eerste golf was een heftige, maar ook bijzondere tijd. De saamhorigheid was enorm, zowel in de zorg als daarbuiten. Inmiddels is het vooral zwaar. We werken hard, maar de veranderingen in de maatschappij – en de felheid op sociale media die dat versterkt – baren me zorgen. In het begin las ik veel berichten online. Ik ging me schuldig voelen over het tekort aan bedden, als gevolg van de uitval van zorgmedewerkers. Ik voelde me medeverantwoordelijk voor de lockdowns. Daar ben ik me voor af gaan sluiten. Mij helpt het om mijn leven zo klein mogelijk te houden. Ik lees nog maar weinig op sociale media, omring me met lieve mensen en probeer zoveel mogelijke leuke dingen te doen.

Iedere dag ga ik een uur de natuur in. Om te wandelen en mijn hoofd leeg te maken. En ik blijf me bewust van de dingen die ik doe. Ik stel mezelf vaak de vraag: is het mooi, lief of inspirerend? Dan doe ik het, anders niet. Als het gaat om mijn werk, kan ik die vragen nog steeds met ‘ja’ beantwoorden. Dat komt door de speciale momenten die ik er beleef. Ik leef in het moment: iedere dienst fiets ik met een open mind naar het ziekenhuis. Het is een nieuwe dag.'  

6 tips om te herstellen van een drukke werkdag

Het grootste deel van de dag sta je ‘aan’. Met de huidige werkdruk en het personeelstekort al helemaal. Door je stressniveau te verlagen, laad je jezelf weer op. Merel Bevaart van Merels Coaching geeft je 6 tips om te herstellen van een drukke werkdag.

Lees meer