de expert

Wat je kunt doen tegen discriminatie op de werkvloer

Niet alle cliënten zijn altijd aardig. Soms maak je beledigend of discriminerend gedrag mee. Agressietrainer Els van Leeuwen deelt tips over hoe je met ongewenst gedrag en discriminatie op je werk omgaat.

Wanneer spreek je van discriminatie op de werkvloer?

‘Als er op een vervelende manier onderscheid wordt gemaakt tussen verschillende mensen, op basis van bijvoorbeeld afkomst, geaardheid, geslacht, kleur of opleiding. In de praktijk gaat dit ook vaak over leeftijd, gewicht of het dragen van een hoofddoek. Discriminatie komt helaas overal voor, ook in de zorg. We zien het bijvoorbeeld veel in de ouderenzorg; mogelijk heeft dat te maken met de generatiekloof. Veel oudere cliënten zijn zich er niet eens van bewust dat ze discrimineren.’

Sommige mensen hebben echt niet door wat ze een ander aandoen

oudere man in rolstoel met verpleegkundige_vrouw_diversiteit

Wat kun je doen als je wordt gediscrimineerd?

‘Praat er meteen over met de cliënt of patiënt. Vertel wat het met je doet. Soms lukt een gesprek niet, maar probeer het wel. Tijdens de trainingen die ik geef, leer ik mensen 2 of 3 keer te zeggen dat ze willen dat het beledigen of discrimineren stopt. Blijft het gedrag doorgaan? Zeg dan dat je dit niet accepteert en loop weg. Dat is niet makkelijk, maar wel belangrijk. Zo stel je je grens en zorg je voor jezelf.’

Trek je bij discriminatie aan de bel bij je leidinggevende?

‘Ik zou het altijd eerst bespreken met je collega’s. Deel ervaringen: hebben jullie dat ook? Hoe gaan jullie ermee om? Wat kunnen we samen doen om het te stoppen? Schakel daarna wel je leidinggevende in, want die moet op de hoogte zijn van dit soort ongewenst gedrag. Ik zie vaak dat mensen dit lastig vinden: je wilt tenslotte goed functioneren. Discriminatie is bij wet verboden. Op je werkplek is het belangrijk dat je je veilig, gezien en gerespecteerd voelt. Samen met jouw leidinggevende kun je zorgen voor een veilige plek. Bovendien is de werkgever volgens het arbobeleid verantwoordelijk voor een veilige werkplek.’

Discriminatie op de werkvloer in cijfers

  • 84% van de medewerkers in zorg en welzijn heeft wel eens ongewenst gedrag van cliënten meegemaakt. Dit wordt vaak gemeld en besproken.
  • 23% heeft last gehad van pestgedrag door collega’s. Dat wordt minder vaak gemeld.
  • Vooral waar het gaat om seksuele intimidatie (22%), discriminatie (19%) en bedreiging (18%) durven medewerkers dit niet goed te melden bij de leidinggevende.

Bron: Onderzoeksrapport Fitheid en sociale veiligheid PGGM&CO en stichting IZZ

apotheker leest recept bij ladenkast diversiteit

Hoe voer je een moeilijk gesprek?

‘Laat weten hoe je je voelt. Meestal helpt dat, maar niet altijd. Sommige mensen zijn verbaal heel agressief en luisteren niet. Voor zo’n gesprek moet je stevig in je schoenen staan. Weet je van jezelf dat dat niet zo is? Zoek steun bij iemand die je kan helpen, zoals een collega. Samen kunnen jullie kijken wat de veiligste manier is om het probleem aan te pakken.’

Waarom is het belangrijk om discriminatie te voorkomen?

Discriminatie en intimidatie op de werkvloer spelen al lange tijd en zijn nog steeds actueel. We moeten er samen voor zorgen dat we één mens zijn en niet allemaal verschillende mensen op basis van onze achtergrond of voorkeuren. Gelukkig is er de laatste jaren steeds meer aandacht voor ongewenst gedrag en spreken we elkaar hier meer op aan. Zorg voor elkaar en vind steun bij elkaar voor een inclusieve werkplek. Als je niet op tijd grenzen stelt aan het gedrag van een ander, gaat diegene ook niet stoppen. Sommige mensen hebben echt niet door wat ze een ander aandoen. Dat komt vaker voor dan we denken.’

Ervaar je discriminatie of ander ongewenst gedrag? Praat erover met een collega of leidinggevende. Samen zorgen we voor een veilige, inclusieve werkplek.

Over Els

Els van Leeuwen is eigenaar van trainingsbureau SCHOOL TEGEN SCHELDEN. Ze geeft al ruim 20 jaar trainingen waarin de veiligheid van de medewerker voorop staat en ze hen leert ongewenst gedrag te (h)erkennen en aan te pakken. Zij leidt ook trainers op om agressietrainer te worden. Samen met het Van Kleef Instituut schreef zij Aan de slag met grensoverschrijdend gedrag om samen in gesprek te komen.